ZEB KUĆA JE OBJEKAT U KOME ISTINITI I ŽIVI ODNOSI IZMEĐU PRIRODE, ČOVEKA I ARHITEKTURE USLOVLJAVAJU POTREBU DA SE USPOSTAVI RECIPROCITET IZMEĐU PROSTORA, IDEJE, KARAKTERA I FUNKCIJE OBJEKTA I GDE SE, U IDEALNOM ODNOSU, OKRUŽENJE, PROSTOR I KORISNIK MEĐUSOBNO DOPUNJUJU, SAŽIMAJU I U SADEJSTVU GRADE CELINU ŽIVLJENJA.
Arhitektonski biro Snohetta je osmislio inovativni arhitektonski projekat pilot kuće ZEB, koji bi trebalo da posluži kao primer ekološkog dizajna.Ova porodična vila u Norveškoj, koja je napravljena u saradnji sa Istraživačkim centrom za zgrade nulte emisije, prava je demonstracija održive arhitekture – aktivna kuća koja proizvede više energije nego što potroši. Iskazana je jednostavnost postupka, ali i kompleksnost i značaj odnosa koji se njime gradi – veza sa prirodom i korišćenje svih njenih potencijala. U projektu su korišćeni aktivni i pasivni sistemi gradnje kako bi se postigle željene performanse, a rezultat je kuća u kojoj se komforno živi, a istovremeno se čuva životna sredina.
AUTONOMIJA APSTRAKTNOG KONCEPTA
Samo shvatanje oblikovnih performansi porodičnog objekta podvrgnuto je fizičkoj transformaciji koja je zapravo arhitektonska i scenografska nadgradnja. Arhitekta na neočekivan i specifičan način fasadi dodeljuje novi značenjski sloj u kome dominantni zakošeni crni volumen diktira suštinu dramatičnosti ovog objekta. Ukošena krovna konstrukcija ima integrisanu solarnu elektranu kao neophodni element za dostizanje energetskih performansi. Nedvosmislena u svom zalaganju za autonomiju apstraktne konceptualizacije i modernističkog modela kubične forme, kuća ZEB svojom formom naglašava disocijaciju iz konstruktivne čitljivosti i omogućava tumačenje svojstvene jednostavnosti. Kako bi se poboljšao standard života u samoj kući, arhitekti su na nekoliko lokacija predvideli male voćnjake i povrtnjake, a otvoreni bazen i sauna greju se uz pomoć viškova solarne energije. Važnu ulogu ostvarila je i centralno pozicionirana bašta koja pravi rascep na dominatnom volumenu i uvlači okruženje u unutrašnjost objekta. Primenjeni postupak kadriranja ovog prostora postaje instrument umetničkog čina i stvara ambijent koji ostaje otvoren za specifične nadgradnje osnovnog narativa koji funkcioniše kao sredstvo kontekstualizacije i usmeravanja.
SADEJSTVO ARHITEKTURE I ODRŽIVE TEHNOLOGIJE
Pokretanjem mehanizma korelacije objekta i okoline uz korišćenje savremenih tehnologija, arhitektonski prostor u ovako definisanom kontekstu ispunjava funkcije koje su rezultat produkcije značenja u konkretnom izvođačkom činu u kome delo postaje glavni akter, a samim tim i integralni deo okruženja. Kuća je daleko iznad trenutnih standarda gradnje u pogledu potrošnje energije, akustike, toplote i kvaliteta vazduha. Na krovu koji je okrenut prema jugoistoku i nagnut pod uglom od 19 stepeni, smešteno je 150m2 solarnih panela koji godišnje proizvedu 19.200 kWh električne energije. Struktura ispunjava i uslove za ZEB-OM klasifikaciju, što znači da su sve aktivnosti vezane za izgradnju kuće, zajedno sa materijalima, nultih emisija CO2. Kuća ima i kolektore kišnice koja se koristi za toalet i zalivanje vrta. ZEB Pilot House u Norveškoj inspirativan je primer kako se arhitektura i održiva tehnologija dopunjuju u cilju poboljšanja kvaliteta življenja, kulture stanovanja i uštede energije.
DUH MINIMALIZMA
Enterijer, svakako dominantno određen arhitektonskim okvirom u kome se odigrava događaj, svojim sopstvenim entitetom u minimalističkom duhu prezentuje ovaj objekat. Uređenje unutrašnjeg prostora doživljeno je kao interpretativni ključ i sredstvo povezivanja prirode i artefakta. Artikulacijom zidova i površina, formiranjem prostornih granica, odabirom materijala, upotrebom masa, praznina, svetla, senke i svih ostalih sredstava kojima su se služili arhitekti prilikom projektovanja ovog realnog, fizičkog prostora, stvoren je poseban izraz koji stvari ne označava eksplicitno, već suptilno i preneseno naglašava njihovu vrednost.
U težnji za pronalaženjem postojećeg i punog značenja održive arhitekture, stvoreno je delo utemeljeno na principima pluraliteta, otvorenosti sistema i koegzistenciji funkcija, a sve usaglašeno sa principom održivosti i poštovanjem prirodnih zakona. Ovakvu vrstu potencijala za povezivanje arhitekture i lokaliteta autori tumače kao šansu čoveka da iskoristi ključne aspekte onoga što priroda u širokom domenu svoje produktivnosti može da ponudi, što rezultira aktivnim odnosima koje prostor uspostavlja sa okružujućim sistemima u svojoj društvenoj i kulturnoj stvarnosti
