SAVREMENO PODNO GREJANJE KORISTI CEVI SA TOPLOM VODOM KOJE SU SMEŠTENE U PODU. IPAK, JOŠ PRE RAZVOJA NOVIJIH TEHNOLOGIJA U IZRADI CEVI, POSTOJALI SU SISTEMI PODNOG GREJANJA U KOJIMA JE KROZ PATOS CIRKULISAO TOPLI VAZDUH. ONI SU SE PRIMENJIVALI U JOŠ U RIMSKOM PERIODU (HIPOKAUST) I NA DALEKOM ISTOKU (ONDOL U KOREJI I KANG U KINI I MANDŽURIJI).
Iako je široko rasprostranjeno mišljenje da se hipokaust koristio u vreme Rimljana, ostaci ovog primitivnog sistema grejanja sa kupatilima pronađeni su još u antičkoj Grčkoj. Naime, najstariji ostaci hipokausta otkriveni su na Kipru (Vovins Bath), a potiču iz V veka pre nove ere; iz istog helenističkog perioda su i ostaci kupatila u Olimpiji i Delfima. I sama reč hipokaust (hipocausis) verovatno je grčkog porekla, sa značenjem „grejanje odozdo“ (hypo = ispod, kaustos = zapaljen), dok srodni latinski termin hypocaustum znači „grejne instalacije“.
Prema rimskim izvorima, tvorac hipokausta je bogati rimski građanin Sergije Orata (Sergius Orata), koji ga je konstruisao u I veku pre nove ere, i to ispod bazena-ribnjaka, kako bi njime grejao hladnu vodu. Njegov savremenik, rimski arhitekta i inženjer Vitruvije (Vitruvius), detaljno je opisao konstrukciju hipokausta u svojih „Deset knjiga o arhitekturi“.
Rimski sistem grejanja, hipokaust, očuvao se do današnjih dana zahvaljujući turskim kupatilima, koja imaju isti princip zagrevanja kao rimska i koja su još ponegde u funkciji. Nezavisno od Rimljana, u Koreji i Kini je u tradicionalnim kućama još uvek u upotrebi njihov sistem podnog grejanja – ondol ili kang.//
Više u EKO KUĆA No 5
